Bu yazımızda Anadolu uygarlıklarından Lidyalılar, Firikler, Hititler ve Urartuları inceleyeceğiz.
tarihte birçok uygarlığın anadoluya yerleşmesinin sebepleri nelerdir
Anadolu'nun önemi nedir öncelikle bu uygarlıkların Anadolu'da kurulması sebepleri arasında Anadolu'nun coğrafi konumu ve Anadolu'nun ikliminin elverişli olması gelmektedir Anadolu'nun coğrafi konumu çok önemlidir bakın bir tarafta Asya bir tarafta Avrupa olmak üzere bir bağlantı konumundadır aynı zamanda Anadolu'nun iklimi son derece elverişli bir iklimdir uygun iklim şartlarına sahiptir Anadolu'nun yeraltı ve yerüstü kaynakları zengindir Bol Su kaynaklarını sahiptir Anadoluda bol miktarda ırmakları nehirler bulunmaktadır. Fırat Dicle Kızılırmak Anadolu'nun önemli su kaynakları arasındadır. Bu sebepledir ki anadolu da çok sayıda uygarlık kurulmuştur.
İnceleyeceğimiz ilk uygarlık ile başlayalım.
Hititler
Hititlerin sembolü Güneş Kursu dur arkadaşlar Güneş Kursu hititlerin sembolüdür başkentleri Çorum yakınlarında bulunan Hattuşaş tır bakın hititler'in başkentleri Çorum yakınlarındaki Hattuşaş tır hititlerde kraliçelere tavananna denir ve hititlerin devlet ve eserini görüştüğü bir meclis var bu mecliste Biz pankuş Meclisi diyoruz pankuş meclisini de Kral kraliçe yani tavananna ve asiller yer alırdı arkadaşlar Hititler tanrılarına hesap vermek amacıyla anal adı verilen yıllıklar doldurmuşlar.
Bakın bu çok önemli Hitit tanrılarına hesap vermek için anal adı verilen yıllıklar dolduruyorlar. Bu arada hititlerde, Çok tanrılı inanış var Çok tanrılı dinleri inanıyorlar. Hatta hititlere bu yüzden bin Tanrı ili de denmektedir. İşte bu Hititler tanrılarına hesap vermek için anal adı verilen yıllıkları doldururken korkuyorlar. Neden Çünkü tanrılarına hesap veriyorlar ve olumlu olumsuz bütün gelişmeleri yazıyorlar, hiçbir şekilde abartmıyorlar işte olumsuz gelişmeleri çıkartmıyorlar Aynen olduğu gibi şekilde yazdıkları için de bu ilk tarafsız yazılı tarih belgeleri olarak anal adı verilen yıllıklar karşımıza çıkar.
Hititlerin tarih ile ilgili önemli bir gelişme daha var, Hititler ile mısırlar arasında Suriye topraklarına hakim olmak için bir savaş gerçekleşiyor Suriye toprakları için Hititler ile mısırlar arasında bir savaş gerçekleşiyor ve bu savaş bu savaşa biz Kadeş Savaşı diyoruz.
Bu savaşın sonucunda imzalanan Kadeş Antlaşması Tarihte bilinen tarihte bilinen ilk yazılı antlaşmadır bu sınavlarda karşımıza girebilir tarihte bilinen ilk yazılı anlaşma Kadeş Antlaşmasıdır. Şu an İstanbul Arkeoloji Müzesi'nde sergilenmektedir.
Lidyalılar
Lidyalılar Ege Bölgesi'nde verimli topraklar üzerinde kurulmuştur bakın Ege Bölgesi'nde verimli topraklar üzerinde kurulmuştur ve başkenti Sardes'tir. Lidyalılar aşırı derecede zengindir arkadaşlar zaten bu Zenginliğin sebebi de nereden gelecek ticaretten gelecek. Lidyalılar parayı bulunca takas usulüne dayalı ticaret son bulacak arkadaşlar gidiyorlar aşırı derece zengin oldukları için de Ordu'da paralı askerler barındıracak ve bu da onların sonunu getirecek Çünkü insanların devlete bağlılıkları para ile ölçüldüğünden bir süre sonra yıkılacaklar.
Urartular
Urartular başkentleri Van Gölü çevresinde bulunan Tuşba, arkadaşlar ülkemizin doğusunda yer alır Van Gölü biliyorsunuz ve Urartular Doğu medeniyetidir yine Anadolu Uygarlıkları içinde yer alan doğuda kurulmuş bir medeniyettir taş ve maden işçiliğinde çok ileri gitmişlerdir.
Urartular ve taş maden için de çok ileri gitmişlerdir tarımı geliştirmek için sulama kanalları yapmışlardır. Taş işçiliğinin göstergesi olan Van karesini yapmışlardır arkadaşlar, Van'da yer alır Urartuların önemli bir kalesidir Çok tanrılı bir inanca sahiptir arkadaşlar Urartular yine Hititler gibi ve krallarını oda şeklinde Kaya Mezarları yapmışlardır.
Bakın oda şeklinde yapılan Kaya Mezarları neyin göstergesidir Evet değil mi Urartular'ın Ahiret inancının olduğunun göstergesi bakım Bunu unutmayın oda şeklinde yapılan Kaya Mezarları Urartular da Ahiret inancının olduğunun göstergesidir yani ölümden sonraki yaşama inanırlar Ahiret inancı sizlerin daha iyi anlaması için söylüyorum bunu Yani işin özü şu arkadaşlar oda şeklinde olan kaya mezarları ölümden sonraki yaşama da yine alındığını göstergesidir.
Firikler (Frigler)
Frigler'in başkenti Ankara Polatlı yakınlarındaki Gordion dur en önemli hükümdarı Kral Midas'tır arkadaşlar bakın Kral Midas'ın Kulakları uzun olduğu için onunla dalga geçiyorlarmış biliyor musunuz Kral Midas'a Eşek Kulaklı Midas diyorlarmış ve Frigler toprağı işleme de çok ileri gitmişlerdir tarımda çok ileri gitmişlerdir ve temel geçim kaynakları tarım ve toprak olduğu için de tarımı koruyan sert yasalar yapmışlardır Örneğin işte toprağa eş eşeleme de kullanılan İşte bu Öküzler var biliyorsunuz arkadaşlar işte Öküz öldürenin cezası ölüm işte tarımda kullanılan sabanları orakları kıranın cezası ölüm şeklinde tarımı koruyucu çok ağır kanunlar yapmışlardır firikler. arkadaşlar fibula adı verilen Çengelli iğneyi Bulmuşlardır.
Tarıma çok önem vermişlerdir Az önce söylemiştim tarımı korumak için sert kanunlar hazırlamışlardır Frigler aynı zamanda dokumacılıkla ileri gitmişlerdir ve Frigler tapates adı verilen dokuma halıları vardır
Mozaik'i ilk kez mimarda kullanan uygarlık Firikler(Frigler)'dir
İyonlar
İyonlar Ege Denizi kıyısında şehir Devletleri şeklinde kurulmuşlardır bu şehir devletlerinin genel adı polis'tir arkadaşlar ve kurdukları şehir devletlerinden dönemlerine baktığımız zaman Efes Milet Foça önemli şehir Devletleri arasında yer alır yani merkeziyetçi Yapı yoktur tek bir merkezden yönetilen tek bir ülkeden söz edemeyiz iyonlar için arkadaşlar tek tek şehir Devletleri şeklinde örgütlenmişlerdir iyonlar gemicilikte ve deniz ticaretinde ileri gitmişlerdir arkadaşlar zaten görüyorsunuz iyonların kurulduğu yeri ilerleye bilecekleri alanlar belli gemicilik ve Ticaret ve önemlidir arkadaşlar Ticaret yapıyorlar Hatta bu Ticaret sayesinde ne yapacaklar fenikeliler ile yaptıkları Ticaret sonucunda Fenike alfabesini öğrenmişlerdir arkadaşlar bakın Fenike alfabesi önemli bir alfabedir günümüz Latin harflerine benzer bir an onların atası olarak kabul edebileceğimiz benzer şeklinde harf sembolleri vardır.
